…những người làm Cha Mẹ
có
con ra trận có con tử trận
chết
mòn chết dở bao lần
trước
khi chết thật…01
Anh không rơi từ ngọn cây
em không lẫy ra từ ruộng nẻ
như hai kẻ hành hương ngụp lặn nước
thiêng sông Hằng
nuốt giọt cam lồ uống rượu tàn nhang
giật mình bừng tỉnh
không phải lời niệm Phật
không lẩy ra từ Cựu ước, Tân ước,
Coran, Địa tạng
tiếng nói tự đáy lòng
- ta yêu nhất Mẹ
Cha !
núi sông đầu tiên
âm thanh đầu tiên
ánh sáng đầu tiên ấm lạnh đầu tiên
tất cả
trong Vòm Trời đầu
tiên - Bụng Mẹ
Vòm Trời Bụng Mẹ
ổ kén vàng tằm say lá dâu
tổ chim ưng níu
vách động Hương Sơn
treo cành thông
già rủ mái chùa Yên Tử
ta đại bàng non vỗ
cánh bay chuyền
lá trúc đằng
ngà cỏ linh chi lót ổ
trứng chim công
trắng nõn phập phồng rạn vỏ
nước dãi chim yến trộn lẫn huyết hồng
lông tơ phượng
hoàng ủ mây ngậm gió
ngơ ngác cất tiếng
hí chào đời ngựa chín hồng mao
Lòng Mẹ
- Bầu Trời đầu tiên
Mẹ nhận biết khi ta còn mỏng manh
tơ nhện chỉ mành
giọt sương sợi khói
bãi tha ma ngoài đồng
gốc lim cổng chùa
cành gạo bến sông
đảo lá vặn cành
phả làn gió độc
chướng khí lọt qua
khe cửa vào chõng Mẹ nằm
tơ nhện chỉ
mành
con của Mẹ
đứt
tung
làm sao nối lại !
Mẹ lăn sóng xoài
trời mưa đường trơn
mẹ ngã vặn lưng
cọc cầu ao mục gãy dưới bùn
con của Mẹ
giọt sương
bốc hơi vào nắng
mảnh yếm lụa, tấm
khăn gai
Mẹ vắt dọc dây thừng, phơi ngang sào
nứa
chim lợn kêu đêm,
quạ khoang nhỏ máu
sương độc thấm
loang vạt yếm
tà khí nhàu khăn
sữa Mẹ đắng nhựa
xương rồng
“tháng Tám” dốc bồ “ngày Ba” úp thúng
cơm ghế củ chuối
cháo độn sung non
Mẹ ăn sắn độc
xuyên rễ cỏ tranh
nuốt phải măng
luồng mọc bên hang rắn
sợi khói
con
của Mẹ
lẫn với mây trời !…
may mà
Cha kịp nhồi rơm bện rạ chắn gió che
mưa
bắc lại cầu ao
đóng
lút gỗ bạch đàn
ken dày tre đực
may mà đường trơn vãi tro ngõ lầy rắc
trấu
Mẹ bấm mười ngón chân
tứa máu
phập phồng cuống nhau khí huyết dồn về
con dày thịt xương nhô tai mọc tóc
Bà Mụ nhào nặn “tò he”
Đất Trời cho con tim óc
linh hồn kết tụ từ lòng yêu thương hi
vọng của Cha
“tò he” hóa thân
con biết ấm lạnh buồn vui cùng Mẹ
đợi chín tháng mười ngày Bố đón con ra
bì bõm lội ruộng chiêm tóc Mẹ đẫm mưa
phi cơ Hencát, Đacôta xé gió trên đầu
Mẹ nắm áo Cha
lựa chân tránh rãnh cày gốc rạ
ngồi dưới hầm sâu trong lòng đất
Mẹ vẫn giấu con vào góc hầm kín nhất
đêm đông giá lạnh
con rúc vào nách Mẹ lòng Bà
chân gác bụng Cha
khói thuốc lào cay
quết trầu nồng
sữa ngọt
con nhớ lại
mắt
cay
mũi nghẹt
đêm tháng chạp mẹ quấn con bằng vạt áo
bông
đụp chằng mụn vá
giặc từ Đò Neo bủa qua Vô Hối
Tây trắng Tây đen cắt đường bịt
lối
tao nôi cánh võng đầu tiên của con
- cặp thúng cái tản cư
quang mây đánh võng lắc lư
hàng ngàn chiếc nôi - thúng treo
trên vai
từ Hà Nam, Hải Dương chạy vào Nghệ An,
Thanh Hóa
đồng bằng thành phố ngược Phú Thọ, Thái
Nguyên
đói khát sợ hãi kiệt sức đẹn sài
bao đứa trẻ không tỉnh lại
bánh mật tháng mười bánh ú tháng hai
cà niễng thằn lằn sâu chè ếch cốm
cua bấy giữ mai tôm càng tách vỏ
muồm muỗm nếp mùa chín vàng trên lửa…
hay ăn chóng lớn
chúng con tập lẫy tập đi
Mẹ nhằn hạt na Cha nhai dập mía
trứng rùa trứng rắn Mẹ ăn lòng trong
phần con lòng đỏ
con nghẹn cá nạc - Bố khạc xương vây…
02
Cha có niềm vui ngâm thơ nhắp rượu uống
trà
tết nhất tổ tôm, hội hè cờ tướng
Mẹ vào bếp ra đồng tứ thời bận rộn
ma chay cưới hỏi môi thắm quết trầu
đình đám giỗ chạp áo xống mới
lành
ra sân chùa xem chèo khăn vấn khăn
vuông mới nếp
nắng đội nón lá mưa quàng áo tơi
mùng Một ngày Rằm lên chùa lễ
Phật
xoa chân xỏ dép mo cau
cơm chiêm niêu đất cà dừa dầm tương
bún riêu cua
rau ghém ngó cần sung nếp
Mẹ ru con toàn những khúc ca buồn
“bước xuống vườn cà trèo lên cây bưởi
ai về phố Xuôi ai qua làng Hối
chiều chiều ra đứng ngõ sau…”
cùng ngậm ngùi tuổi Thân cha mẹ nấp
bóng nhau
con không biết ngày đẻ tháng sinh
mẹ mới chỉ kể “ngày ấy cha mẹ gặp
nhau…”
con đã chìm vào giấc ngủ
nghe đi nghe lại con vô tâm không nhớ
cha mẹ gặp nhau khi nào
tháng mấy chạm ngõ ngày nào rước dâu
con chưa kịp hỏi Bà trở dạ sinh Mẹ ở
đâu
có bao điều về Tổ Tiên con cháu không
hay biết
dữ liệu của một thời quá vãng
chưa kịp ghi phần mềm trong lòng ổ cứng
trong tim
thời gian xoá hết!
giấu thân gầy trong áo nâu yếm gụ
gậy tre vót nhọn mũi xuyên vào
đất
chân Mẹ vẫn xiêu lưng Cha muốn lệch
bao buồn lo nén chặt trong lòng
nhễ nhại trưa hè tái nhợt đêm đông
tóc rụng tóc rối quấn chuôi lược sừng
cuộn hình củ ấu trái cà
dắt ngọn na treo cành vối…
03
Để lại những bài học suốt tuần không
ngó tới
mớ quần áo trai làng trai phố chật căng
sứt chỉ mẻ khuy
dăm vần thơ ngớ ngẩn mấy câu hát vu vơ
ghi nguệch ngoạc trên cột nhà cánh cửa…
nhưng lại không hay biết
nỗi buồn lo nghẹn tim thắt dạ Mẹ Cha:
- đứa con hứng hoa nâng trứng sắp rời
xa
ăn bữa cơm cuối cùng trên mâm gỗ nhà
mình
chỉ còn đêm nay ngồi trước ngọn đèn
dưới mái nhà mình
đủ anh chị em
còn Cha có Mẹ
chốc lát nữa lên xe ra trận
giật mình
chợt nhận ra những điều ngỡ xa lạ lắm
lưng Cha còng bao giờ sao mình
không biết
cánh tay Mẹ nổi gân xanh
mỗi ngày xới cơm độn khoai cho con
ta cũng chẳng hay
đàn em nhỏ dại lép gầy
trái bếp gió lùa vênh nắng mủn mưa
đòn tay cột cái mối xông mọt nghiến
mười tám năm
sinh trong nhà mình lớn phổng ở nhà
mình
ta như người ở đâu lạc đến!
không kịp nữa rồi
xe nhận quân đã tới đầu làng
cờ khẩu hiệu đỏ sân hợp tác
không còn kịp nữa
“xe chật đường thôn trống giục ngoài
đình”
ta nào biết Cha Mẹ, làng xóm láng giềng
chỉ vài ba mùa khoai vụ lúa nữa thôi
không còn đủ đầy như thế!...
04.
Cha chưa lên thủ đô
Mẹ mới ra khỏi huyện
vẫn biết chúng con đói quay đói quắt
ngoài trận mạc
phải dạt qua biên
bị vây hãm trong hang
vẫn biết chúng con ngủ hầm sưng khớp
nằm võng vẹo lưng
sốt rét vàng da sưng gan phù lách
lẫn trong lá xanh có loài rắn lục
cá sấu lặn dưới nước đục
nhử người xuống tắm ở quãng suối trong
hổ báo rình mồi cạnh lối mòn
rừng cháy suốt đêm
bao người lính quằn quại run bần bật
trong cơn “sốt rét”
tầm tã mưa rừng khốc hại mưa bom
dưới mỗi mái nhà những người mẹ người
cha đều biết
thư chúng con gửi về cả năm chưa
dù thư nào cũng buộc lòng nói dối:
- quân ta toà01
Anh không rơi từ ngọn cây
em không lẫy ra từ ruộng nẻ
như hai kẻ hành hương ngụp lặn nước
thiêng sông Hằng
nuốt giọt cam lồ uống rượu tàn nhang
giật mình bừng tỉnh
không phải lời niệm Phật
không lẩy ra từ Cựu ước, Tân ước,
Coran, Địa tạng
tiếng nói tự đáy lòng
- ta yêu nhất Mẹ
Cha !
núi sông đầu tiên
âm thanh đầu tiên
ánh sáng đầu tiên ấm lạnh đầu tiên
tất cả
trong Vòm Trời đầu
tiên - Bụng Mẹ
Vòm Trời Bụng Mẹ
ổ kén vàng tằm say lá dâu
tổ chim ưng níu
vách động Hương Sơn
treo cành thông
già rủ mái chùa Yên Tử
ta đại bàng non vỗ
cánh bay chuyền
lá trúc đằng
ngà cỏ linh chi lót ổ
trứng chim công
trắng nõn phập phồng rạn vỏ
nước dãi chim yến trộn lẫn huyết hồng
lông tơ phượng
hoàng ủ mây ngậm gió
ngơ ngác cất tiếng
hí chào đời ngựa chín hồng mao
Lòng Mẹ
- Bầu Trời đầu tiên
Mẹ nhận biết khi ta còn mỏng manh
tơ nhện chỉ mành
giọt sương sợi khói
bãi tha ma ngoài đồng
gốc lim cổng chùa
cành gạo bến sông
đảo lá vặn cành
phả làn gió độc
chướng khí lọt qua
khe cửa vào chõng Mẹ nằm
tơ nhện chỉ
mành
con của Mẹ
đứt
tung
làm sao nối lại !
Mẹ lăn sóng xoài
trời mưa đường trơn
mẹ ngã vặn lưng
cọc cầu ao mục gãy dưới bùn
con của Mẹ
giọt sương
bốc hơi vào nắng
mảnh yếm lụa, tấm
khăn gai
Mẹ vắt dọc dây thừng, phơi ngang sào
nứa
chim lợn kêu đêm,
quạ khoang nhỏ máu
sương độc thấm
loang vạt yếm
tà khí nhàu khăn
sữa Mẹ đắng nhựa
xương rồng
“tháng Tám” dốc bồ “ngày Ba” úp thúng
cơm ghế củ chuối
cháo độn sung non
Mẹ ăn sắn độc
xuyên rễ cỏ tranh
nuốt phải măng
luồng mọc bên hang rắn
sợi khói
con
của Mẹ
lẫn với mây trời !…
may mà
Cha kịp nhồi rơm bện rạ chắn gió che
mưa
bắc lại cầu ao
đóng
lút gỗ bạch đàn
ken dày tre đực
may mà đường trơn vãi tro ngõ lầy rắc
trấu
Mẹ bấm mười ngón chân
tứa máu
phập phồng cuống nhau khí huyết dồn về
con dày thịt xương nhô tai mọc tóc
Bà Mụ nhào nặn “tò he”
Đất Trời cho con tim óc
linh hồn kết tụ từ lòng yêu thương hi
vọng của Cha
“tò he” hóa thân
con biết ấm lạnh buồn vui cùng Mẹ
đợi chín tháng mười ngày Bố đón con ra
bì bõm lội ruộng chiêm tóc Mẹ đẫm mưa
phi cơ Hencát, Đacôta xé gió trên đầu
Mẹ nắm áo Cha
lựa chân tránh rãnh cày gốc rạ
ngồi dưới hầm sâu trong lòng đất
Mẹ vẫn giấu con vào góc hầm kín nhất
đêm đông giá lạnh
con rúc vào nách Mẹ lòng Bà
chân gác bụng Cha
khói thuốc lào cay
quết trầu nồng
sữa ngọt
con nhớ lại
mắt
cay
mũi nghẹt
đêm tháng chạp mẹ quấn con bằng vạt áo
bông
đụp chằng mụn vá
giặc từ Đò Neo bủa qua Vô Hối
Tây trắng Tây đen cắt đường bịt
lối
tao nôi cánh võng đầu tiên của con
- cặp thúng cái tản cư
quang mây đánh võng lắc lư
hàng ngàn chiếc nôi - thúng treo
trên vai
từ Hà Nam, Hải Dương chạy vào Nghệ An,
Thanh Hóa
đồng bằng thành phố ngược Phú Thọ, Thái
Nguyên
đói khát sợ hãi kiệt sức đẹn sài
bao đứa trẻ không tỉnh lại
bánh mật tháng mười bánh ú tháng hai
cà niễng thằn lằn sâu chè ếch cốm
cua bấy giữ mai tôm càng tách vỏ
muồm muỗm nếp mùa chín vàng trên lửa…
hay ăn chóng lớn
chúng con tập lẫy tập đi
Mẹ nhằn hạt na Cha nhai dập mía
trứng rùa trứng rắn Mẹ ăn lòng trong
phần con lòng đỏ
con nghẹn cá nạc - Bố khạc xương vây…
02
Cha có niềm vui ngâm thơ nhắp rượu uống
trà
tết nhất tổ tôm, hội hè cờ tướng
Mẹ vào bếp ra đồng tứ thời bận rộn
ma chay cưới hỏi môi thắm quết trầu
đình đám giỗ chạp áo xống mới
lành
ra sân chùa xem chèo khăn vấn khăn
vuông mới nếp
nắng đội nón lá mưa quàng áo tơi
mùng Một ngày Rằm lên chùa lễ
Phật
xoa chân xỏ dép mo cau
cơm chiêm niêu đất cà dừa dầm tương
bún riêu cua
rau ghém ngó cần sung nếp
Mẹ ru con toàn những khúc ca buồn
“bước xuống vườn cà trèo lên cây bưởi
ai về phố Xuôi ai qua làng Hối
chiều chiều ra đứng ngõ sau…”
cùng ngậm ngùi tuổi Thân cha mẹ nấp
bóng nhau
con không biết ngày đẻ tháng sinh
mẹ mới chỉ kể “ngày ấy cha mẹ gặp
nhau…”
con đã chìm vào giấc ngủ
nghe đi nghe lại con vô tâm không nhớ
cha mẹ gặp nhau khi nào
tháng mấy chạm ngõ ngày nào rước dâu
con chưa kịp hỏi Bà trở dạ sinh Mẹ ở
đâu
có bao điều về Tổ Tiên con cháu không
hay biết
dữ liệu của một thời quá vãng
chưa kịp ghi phần mềm trong lòng ổ cứng
trong tim
thời gian xoá hết!
giấu thân gầy trong áo nâu yếm gụ
gậy tre vót nhọn mũi xuyên vào
đất
chân Mẹ vẫn xiêu lưng Cha muốn lệch
bao buồn lo nén chặt trong lòng
nhễ nhại trưa hè tái nhợt đêm đông
tóc rụng tóc rối quấn chuôi lược sừng
cuộn hình củ ấu trái cà
dắt ngọn na treo cành vối…
03
Để lại những bài học suốt tuần không
ngó tới
mớ quần áo trai làng trai phố chật căng
sứt chỉ mẻ khuy
dăm vần thơ ngớ ngẩn mấy câu hát vu vơ
ghi nguệch ngoạc trên cột nhà cánh cửa…
nhưng lại không hay biết
nỗi buồn lo nghẹn tim thắt dạ Mẹ Cha:
- đứa con hứng hoa nâng trứng sắp rời
xa
ăn bữa cơm cuối cùng trên mâm gỗ nhà
mình
chỉ còn đêm nay ngồi trước ngọn đèn
dưới mái nhà mình
đủ anh chị em
còn Cha có Mẹ
chốc lát nữa lên xe ra trận
giật mình
chợt nhận ra những điều ngỡ xa lạ lắm
lưng Cha còng bao giờ sao mình
không biết
cánh tay Mẹ nổi gân xanh
mỗi ngày xới cơm độn khoai cho con
ta cũng chẳng hay
đàn em nhỏ dại lép gầy
trái bếp gió lùa vênh nắng mủn mưa
đòn tay cột cái mối xông mọt nghiến
mười tám năm
sinh trong nhà mình lớn phổng ở nhà
mình
ta như người ở đâu lạc đến!
không kịp nữa rồi
xe nhận quân đã tới đầu làng
cờ khẩu hiệu đỏ sân hợp tác
không còn kịp nữa
“xe chật đường thôn trống giục ngoài
đình”
ta nào biết Cha Mẹ, làng xóm láng giềng
chỉ vài ba mùa khoai vụ lúa nữa thôi
không còn đủ đầy như thế!...
04.
Cha chưa lên thủ đô
Mẹ mới ra khỏi huyện
vẫn biết chúng con đói quay đói quắt
ngoài trận mạc
phải dạt qua biên
bị vây hãm trong hang
vẫn biết chúng con ngủ hầm sưng khớp
nằm võng vẹo lưng
sốt rét vàng da sưng gan phù lách
lẫn trong lá xanh có loài rắn lục
cá sấu lặn dưới nước đục
nhử người xuống tắm ở quãng suối trong
hổ báo rình mồi cạnh lối mòn
rừng cháy suốt đêm
bao người lính quằn quại run bần bật
trong cơn “sốt rét”
tầm tã mưa rừng khốc hại mưa bom
dưới mỗi mái nhà những người mẹ người
cha đều biết
thư chúng con gửi về cả năm chưa
dù thư nào cũng buộc lòng nói dối:
- quân ta toàn thắng!
- bọn giặc chỉ thua!
chúng con bắn súng quen tay
mắt to mắt nhỏ
má sạn vai u
vẫn không ngờ viên đạn sắc nhọn
xuyên lỗ chỗ giấc ngủ của Cha
xé toạc giấc mơ của Mẹ
những người làm mẹ làm cha
có con ra trận có con chết trận
chết mòn chết dở bao lần
trước khi chết thật…n thắng!
- bọn giặc chỉ thua!
chúng con bắn súng quen tay
mắt to mắt nhỏ
má sạn vai u
vẫn không ngờ viên đạn sắc nhọn
xuyên lỗ chỗ giấc ngủ của Cha
xé toạc giấc mơ của Mẹ
những người làm mẹ làm cha
có con ra trận có con chết trận
chết mòn chết dở bao lần
trước khi chết thật…
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét